Հեքիաթ

Մի շատ հեռավոր թագավորությունում թագավորը որոշեց, որ իր երկրում պիտի այսուհետ հաղթի միայն բարին, ու այս հեքիաթն էլ պիտի բարի ավարտ ունենա։

Թագավորի անժամանակ մահվան պատճառով հեքիաթը հենց էստեղ էլ կավարտենք։

անկապ։

Արագ վազում եմ ու թիկունքիս լսում եմ ոտնաձայներ ինչ֊որ մարդկանց, շատ մարդկանց ոտնաձայներ։  Ավելի եմ արագացնում, ու հիմա մարմինս ոտքերիցս առաջ է ընկել, մի քիչ էլ ու կընկնեմ, ոտքերս չեն ենթարկվում ինձ, մի փոքր էլ են հետ մնում մարմնիցս ու ես ընկնում եմ (գուցե թեթեւացա՞ծ)։

Ու հետեւիցս ընկած ոտնաձայները գալիս, անցնում են վրայովս՝ հենց մարմնիս վրայով, ձեռքերիս վրայով։ Մի քանի քայլ անցան, կամ գուցե ինչ֊որ տեղ գնացին֊եկան, աչքերս բացեցի ու տեսա, որ դու ես կանգնած դիմացս, հեւում ես ու ժպտում։ Ժպիտդ սառն է ցուրտ ձմեռվա արեւի պես, որ չի տաքացնում, այլ ամառվա տաքության հիշողությունն է արթնացնում։

Դու մենակ չես, իսկ ես ընկած եմ դիմացդ։ Ես չեմ տեսնում նրան, քո կողքինին, ումից հայացքդ չես կտրում դու։ Դու տարված ես նրանով, այնքան տարված, որ կլանել ես նրան ու ուրիշները տեսնել անգամ չեն կարող։ Ես մի քիչ էլ եմ գլուխս բարձրացնում, տեղավորվում եմ ծառի տակ։ Նայում եմ քեզ, իսկ դու ինձ այլեւս չես նկատում, ձեռքս տանում եմ, ու ջղայնությունից պոկում եմ ծաղիկները՝ ծառի տակ աճած։ Հավաքում եմ ձեռքումս, այդ պահին մոտենում ես դու։ Դու ինձ այլեւս չես ճանաչում, մեկնում ես 150 դրամը ու վերցնում գարնան առաջին ծաղիկները ձեռքիցս ու մեկնում կողքիդ աղջկան։

Ծաղկավաճառը։

two suns in the sunset

Սեւան

անկապ․ ես էլ դու եմ, ես չկամ

ես երբեք չեմ նկատի քո ասած միտքը, որի հետ համաձայն եմ։ չեմ նկատի, որ մի որոշ ժամանակ հետո կրկնեմ քեզ ու ինքս ինձ գոնե խաբեմ, համոզեմ, որ դա ես եմ, որ դա կրկնել չէ, որ դու չկաս, որ չես ազդում ինձ վրա։

ես չհասկանալու կտամ քո ասած միտքը, որովհետեւ քեզ չեմ ճանաչում։ ու քանի որ չեմ ճանաչում, ուրեմն երեւի թե հիմար ես, ուրեմն կարող եմ բացատրել քեզ իմ մտքերը, որը դու ես գրել, բայց ուրիշ բառերով․․․ բայց ո՞նց կարող ես դու գրել իմ մտքերը, երբ ես չգիտեմ քեզ ու արդեն հիմար եմ համարում։ չէ, հաստատ չես հասկացել, չէ՞ որ դու հիմար ես։

ես ենթադրել եմ, որ դու հիմար ես, որովհետեւ բոլորը հիմար են։ իսկ հիմա, մտքերդ որպես հիմարություն եմ մեկնաբանում, որովհետեւ դու հիմար ես, իսկ հիմար մարդիկ դժվար թե խելացի միտք ասեն։ ուրեմն եթե նույնիսկ այս պահին ասածիդ հետ համաձայն եմ, հաստատ դու չես հասկացել թե ինչ ես ասել, հաստատ մենք նույն բանը նկատի չունենք։ ուրեմն ես պիտի բացատրեմ քեզ քո միտքը։ բացատրեմ, ու ապացուցեմ, որ դու սխալ ես։

ես մեծահոգաբար կլռեմ քո ասած մտքերի տակ, որ հետո, հետո մի օր ես ասեմ նույնը։

ես կանտեսեմ քեզ, որ դառնամ դու։ կանտեսեմ քեզ, բայց ուշի ուշով կհետեւմ քեզ, ամեն քայլիցդ տեղյակ կլինեմ, որ մի օր, երբ մարդիկ մոռանան քեզ, ես դառնամ դու֊ն։

Հեքիաթ ամենախելացի տղայի մասին

Քաղաքում ապրում էին մարդիկ, մարդիկ, էլի մարդիկ ու իհարկե ամենախելացի տղան։ Տղան սիրում էր կարդալ, ամեն օր մի նոր գիրք էր լինում նրա ձեռքին։ Ամբողջ օրը կարդում էր, մարդկանց հետ շփվել այնքան էլ չէր սիրում, որովհետեւ նրանք այդքան գիտելիք չէին տալիս իրեն, ինչքան գրքերը։ Էդպես ապրում էր տղան, ու մեծանում։ Ինչքան մեծանում էր, էնքան խելոքանում։

Ու քանի որ արդեն բավականին խելոքացել էր, որոշեց տղան, որ բոլորին պիտի խորհուրդներ տա։ Նա քայլում էր փողոցով, ու հանդիպած մարդկանց օգնում իր խորհուրդներով՝ «ձեռնափայտը էդպես պահելը ճիշտ չի, էսպես պահեք», «երեխայի հետ այդպես խոսելը ճիշտ չի, այսպես խոսեք», «մեքենայի դուռը այսպես կողպեք» ու էսպես օրեր շարունակ պտտվում էր տղան քաղաքի ամենատարբեր փողոցներով ու բոլորին օգնում։ Ինչքան օգնում էր, այնքան իր մեջ ուռում, ու հպարտանում ինքն իրենով, որ ոչ միայն այդքան խելացի է, այլ նաեւ այդքան բարի, որ օգնում է իր գիտլիքով։

Մի օր եկավ, երբ տղան դադարեց կարդալը, որովհետեւ մտածեց, որ արդեն գրքերի հեղինակներին էլ կարող է խորհուրդներ տալ։ Ինքը կարդացել է նրանց բոլորին, իսկ նրանք ընդամենը գրում են։ Էդպես, գտավ գրքի հետեւում եղած էլ․  փոստի հասցեները,  ու բոլորին սկսեց մեծահոգաբար գրել իր խորհուրդները։

Իսկ մի օր էլ խելացի տղան մահացավ։ Ոչ ոք չիմացավ ինչից մահացավ (գուցե աղյուս ընկավ գլխին, իսկ գուցե եւ Աննուշկան էր ձեթ թափել), ու քաղաքը շարունակեց հանգիստ ապրել։

Ինչքան էլ զարմանալի է, բայց ամենախելացի տղան ամենախելացի մահով չմահացավ։

Հեքիաթը ոչ մի բան էլ չի ուսուցանում։

Ցտեսություն։

 

 

..

ու երբ գործերը չհամապատասխանեցին ակնկալիքներին, մարդիկ հորինեցին բառերը, որ լրացնեն պակասը։

անկապ․ 2023

Հայաստանի Հանրապետություն, 1֊ը դեկտեմբերի 2023 թիվ։

Միացնում եմ ինտերնետային հեռուստատեսությունը։

Ինչ֊որ մի «տաղավարի» հյուրն է 465 դպրոցի տնօրենը։ Վարողը հագած է 2023 թիվ ամենամոդայիկ հագուստը, որը նույնն է ինչ 1980֊ականներինը, այնպես որ նկարագրելու շատ բան չկա։ Դե դպրոցի տնօրենն էլ, սովորական տնօրենի հագուստով է՝ փողկապը պինդ ձգած բկին։

Խոսում են դպրոցների վիճակից, տնօրենը պատասխանում է երկար նախադասություններով, պատասխանների ընթացքում տեղ֊տեղ լսվում է վարողի խռոցը, վերջապես «եթերաժամը» մոտենում է ավարտին, վարողին հետեւից (կամ գուցե կողքի՞ց)  բզում են, նա զարթնում է, ու սկսում տալ այն հարցերը, որը տալիս են բոլոր մասնակիցներին հաղորդման վերջում։ Օրագրային հարցերի տիպի հարցեր են։

― Տարվա ո՞ր եղանակն եք սիրում։

― ըը․․ Եթե ը․․ ամռանը շատ շոգ չի լինում, ամառն էլ եմ սիրում, եթե ․․․ը․․ ձմռանը շատ ցուրտ չի լինում՝ ձմեռն էլ եմ սիրում։ Ամեն ինչն էլ սիրում եմ, բայց չափի մեջ։

― Ի՞նչ ․․․․

―․․․․

․․․․

― Իսկ ինչպե՞ս եք վերաբերվում ազատությանը։

― Ազատությունը լավ բան ա․․․ բայց չափի մեջ։

վարագույր

Հեքիաթ մենակ մարդու մասին

Քաղաքում ապրում էր մենակ մարդը․ որտեղից եկավ նա քաղաք, ու թե  որ օրը, ոչ ոք չգիտեր։ Քաղաքում ապրեց նա երկա՜ր֊երկա՜ր տարիներ, ու այդպես էլ ոչ ոք չտեսավ նրան որեւէ մեկի հետ ընկերություն անելիս։ Լինում էին պատահական ծանոթներ, ում հետ կանգնում փողոցում մի երկու բառ էր փոխանակում, բայց հիմնականում մենակ էր։ Հարեւանները ու էլի շատ տարբեր մարդիկ փորձել էին նրա հետ ընկերանալ, բայց ոչինչ չէր ստացվել։ Մեկ֊երկու հանդիպումից հետո, մարդը ասում էր․

― Մենակ եմ ես․․․ Չէ֊է, էդպես չէ, ես ուղղակի էությամբ մենակ մարդ եմ, ոչ մեկին չեմ հանդուրժում կողքիս։ Մենակ մարդ եմ, անկախ մարդ եմ։

Էսպես խոսում էր մենակ մարդը, ու էլ չէր հանդիպում զրուցակցին։ Մի որոշ ժամանակ անց, քաղաքի էլ ոչ մի բնակիչ չէր փորձում ընկերանալ նրա հետ։

Մի օր էլ կողքի քաղաքից մի մարդ է հյուր գալիս այս քաղաք։ Հյուրը պտտվում է քաղաքում,  մի քանի օր ապրում բարեկամների տանը։ Նրան տանտերերը իրենց քաղաքի մասին պատմություններ են պատմում․․․ պատմում են նաեւ մենակ մարդու մասին։

Պատմելու հաջորդ օրը քաղաքում պտտվելիս են լինում Հյուրն ու տանտերը ու հեռվից տեսնում են մենակ մարդուն։ Տանտերը մատը պարզում է ու ասում․

― Տղա ջան, այ նա էլ մեր քաղաքի «մենակ մարդն» է։

Հյուրը նայում է «մենակ մարդու» կողմը, բայց տեսնում է իրենց քաղաքի վախեցած մարդուն, ում շաա՜տ վաղուց լքել էր սիրած աղջիկը, ու ով շաա՜տ վաղուց չէր երեւացել իրենց քաղաքում։

.

ասում ենք՝ քաղաքը փոքր ա, մարդիկ քիչ են։

բայց էդ քաղաքում միշտ նենց ա ստացվում, որ եթե նույնիսկ հրապարակում տասնյակ հազարավոր մարդիկ են լինում, մեկ ա՝ երթուղայիններում խցկված տուն գնացողները ավելի քիչ չեն լինում, քան սովորական օրերին։

քաղաքը ոչ թե փոքր ա, այլ բաժանված ա իրարից անկախ ապրող խմբերի, ու որ մի տեղ Հեղափոխություն ա լինում, հանգիստ կարող ա մի հինգ մետր էն կողմ «Ռակակերություն» կամ «Գիթար իվնինգ» լինի։

ու մարդուն մնում ա միայն ընտրել իր սրտի հետ գնացող «միջոցառումը»։